Eurazja 2.0. Wielka strategia | PP 190/2025

Jan Tokarski: Zarówno „Twórcy nowoczesnej strategii”, jak i Pańska najnowsza książka, „The Eurasian Century. Hot Wars, Cold Wars and the Making of the Modern World” (Eurazjatyckie stulecie. Wojny gorące, zimne i powstanie nowoczesnego świata) próbują opisać tektoniczne przesunięcia, jakie na naszych oczach dokonują się w porządku międzynarodowym. Chciałbym jednak rozpocząć naszą rozmowę od pytania o … Dowiedz się więcej

Jar, którego nie ma. Bucza, która jest | PP 189/2025

Jonathan Littell był już kiedyś w kijowskim Babim Jarze. A raczej znalazł się tam SS-Obersturmbannführer Max von Aue, obserwator i uczestnik masowego mordu Żydów między 29 września a 3 października 1941. Aue, postać fikcyjna jest protagonistą słynnej, opublikowanej w roku 2006 powieści Littella Łaskawe. Zawarty w niej opis rzezi uderza dosłownością, ukazując zarówno ofiary, jak … Dowiedz się więcej

Pierre Nora i jego nienapisana historyka | Kornelia Kończal (PP 184/2024)

ISTNIEJĄ PRZYNAJMNIEJ trzy powody, dla których warto przeczytać Między pamięcią a historią (1). Lektura wybranych przez Jana Marię Kłoczowskiego artykułów i wywiadów Pierre’a Nory daje wgląd w okres wyjątkowej prosperity francuskiej humanistyki w drugiej połowie XX wieku, pozwala lepiej zrozumieć źródła współczesnego pamięcioznawstwa i jest znakomitym wprowadzeniem w biografię intelektualną Nory. Pierre Nora to człowiek … Dowiedz się więcej

Kapitaliści na haju | PP (189/2025)

– Stare pytanie o przyszłość demokracji i kapitalizmu dramatycznie reaktywuje dzisiaj obecność w otoczeniu Donalda Trumpa najbogatszych ludzi świata. Podczas styczniowej inauguracji jego prezydentury stawili się obok Elona Muska również Mark Zuckerberg, Jeff Bezos i Sundar Pichal. Co może oznaczać takie spotkanie władzy i pieniędzy? –  Jedną z moich głównych hipotez w książce Crack-Up Capitalism … Dowiedz się więcej

Isaiah | John Lewis Gaddis (Geniusze strategii)

„Musimy się zawsze opierać na przekonaniu, że Amerykanie są nam tak samo obcy jak my im”, pisał Berlin w jednym ze swoich pierwszych raportów w 1942 roku. Podczas gdy Wielka Brytania zamroziła swe życie polityczne – od 1935 do 1945 roku nie przeprowadzano wyborów do Izby Gmin – to Stany Zjednoczone „w znacznym stopniu funkcjonowały … Dowiedz się więcej

Przyszłość Ukrainy | Eugeniusz Smolar (PP 189/2025)

Zostałem ostatnio zapytany: czy niepodległa Ukraina ma przyszłość? Oczywiście, że tak. Zastanawiamy się jednak, jaka to będzie Ukraina? W jakich granicach? Czy zostanie członkiem NATO i Unii Europejskiej? Moje przekonanie uzasadnia prawo międzynarodowe i dramatyczna historia Ukraińców, którzy, biorąc pod uwagę cele rusyfikacyjne carskiej Rosji, później ZSRR, a następnie putinowskiej Federacji Rosyjskiej, bronią nie tylko … Dowiedz się więcej

Liberalne dysonanse | PP 187/188 2024

Historyk Tony Judt zauważył kiedyś, że dwudziesty wiek jest już epoką w większości zapomnianą. Amnezja nastąpiła błyskawicznie – stwierdzenie pochodzi z początku obecnego stulecia – i wedle Judta wynika przede wszystkim z szybkości i gwałtowności przemian cywilizacyjnych na przełomie wieków. Wciągnięci w ich wir ludzie Zachodu w ciągu niespełna dekady doszli do wniosku, że okropności … Dowiedz się więcej

Złowrogi cień przeszłości | Martin Pollack | PP 187/188

Pochodzę z nazistowskiej rodziny, której dosłownie wszyscy członkowie byli zagorzałymi zwolennikami Hitlera i  nigdy nie zmienili swoich poglądów ani nie wyrazili żalu z powodu nazistowskich zbrodni. Wręcz przeciwnie, zaprzeczali tym zbrodniom lub je usprawiedliwiali – włącznie z Zagładą i masowymi mordami, o których wiedzieli lub w których czasem brali czynny udział. Mój dziadek i ojciec, … Dowiedz się więcej

Baron M. w Sopocie i okolicach | PP 186/2024

Jesienią roku 1987 w 44. numerze Tygodnika Powszechnego ukazała się pamiętna recenzja powieści Pawła Huelle Weiser Dawidek pióra Jana Błońskiego. Najwybitniejszy wówczas polski krytyk literacki, bezdyskusyjny autorytet, dał się uwieść utworowi trzydziestoletniego pisarza z Gdańska. Podobało mu się właściwie wszystko: sceneria, tytułowy bohater, fabuła, która do końca pozostawia czytelnika sam na sam z tajemnicą, a … Dowiedz się więcej

Skip to content