To nie jest książka o słonecznych czarnomorskich kurortach, które zwykle stają nam przed oczami, kiedy myślimy o Bułgarii. To portret kraju o znacznie surowszym obliczu, na którym piętno odcisnęło ponad trzynaście stuleci burzliwych dziejów.
Sylwia Siedlecka opisuje ostatnie kilkadziesiąt lat: komunistyczną Bułgarię rządzoną twardą ręką Todora Żiwkowa, okres niełatwej transformacji oraz bułgarską teraźniejszość. Pisze o miejscach, czasach i ludziach – przede wszystkim o ludziach. O jasnowidzącej Wandze, właścicielu bułgarskiego cyrku, premierze Bojku Borisowie, który karierę polityczną rozpoczynał jako ochroniarz Żiwkowa, o architekcie, który zaprojektował gigantyczny, przypominający UFO monument, symbol bułgarskiego socjalizmu, o filozofce Julii Kristevej i dyskusjach na temat jej współpracy z tajnymi służbami, o mieszkańcach współczesnej Sofii. O dramatycznej historii zabliźnionej w ludzkich życiorysach, wrośniętej w architekturę, wykrzyczanej w ludowych pieśniach, wytańczonej w choro.
Na taką książkę o Bułgarii czekaliśmy od lat.
Nie zawsze jest łatwiej zburzyć niż zbudować. Mauzoleum Dimitrowa, pierwszego wodza komunistycznej Bułgarii, postawiono w sześć dni, a wyburzano okrągły tydzień – tak mocna była konstrukcja. Sylwia Siedlecka pisze o wielu fascynujących i mało znanych u nas sprawach, ale najbardziej chyba przejmujące fragmenty „Złotych piachów” traktują o komunistycznym dziedzictwie. Uporczywym trwaniu komuny w krajobrazie i ludzkich głowach w trzy dekady po jej ostatecznym, zdawałoby się, upadku. Znakomita lektura! Wojciech Górecki
Sylwia Siedlecka (ur. 1980) – pisarka, badaczka kultury bułgarskiej i czeskiej. Doktorat z kulturoznawstwa obroniła na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Pracuje w Instytucie Slawistyki Zachodniej i Południowej UW. Autorka m. in. zbioru opowiadań Szczeniaki (2010), powieści Fosa (2015), monografii Poganki i intelektualistki. Bohaterki Błagi Dimitrowej (2012), współautorka Leksykonu tradycji bułgarskiej (2011), współredaktorka naukowa zbioru Zmiana ram. Instytucje po 1989 roku w Europie Środkowo-Wschodniej i na Bałkanach (2019). Publikowała m.in. w „Piśmie”, „Tyglu Kultury”, „Kulturze Popularnej”, „Literaturze na Świecie”, „Slavia Meridionalis”. Interesuje się transferami kulturowymi i wyobraźnią społeczną. Wykładała m.in. w Collegium Civitas, Warszawskiej Szkole Fotografii, współpracuje z warszawskim Domem Spotkań z Historią.