Na świecie pierwszy udany przeszczep nerki przeprowadził w 1954 roku doktor Joseph Murray. W Polsce dokonał tego dwanaście lat później profesor Jan Nielubowicz ze swoim zespołem. Dziś przeszczepia się prawie wszystkie narządy, a skomplikowane przeszczepy wielotkankowe to niemal codzienność. Jednak ta dziedzina medycyny wciąż wzbudza emocje i kontrowersje. Owiana mitami, dla wielu jest etycznie niejednoznaczna.
Anna Mateja zabiera nas na sale operacyjne i pozwala obserwować zmagania wybitnych polskich chirurgów, którzy mimo braku środków, warunków i personelu, mimo ostracyzmu społeczeństwa i podejrzliwości środowiska medycznego nie bali się wcielać w życie śmiałych, obarczonych ryzykiem, wizjonerskich pomysłów.
Ta doskonale udokumentowana książka to jedna z pierwszych prób opisu pionierskich operacji transplantologicznych w Polsce. Powściągliwa i surowa w formie reportażowa narracja jest gestem solidarności wobec transplantologów, a także próbą przywołania pamięci o innych, cichych bohaterach tej opowieści – dawcach.
Czytałem tę książkę tak, jakbym przeglądał się w lustrze i widział wokół siebie tych ludzi, których w większości znam lub znałem. Chciałbym jednak, aby czytelnicy nie tylko zobaczyli zimny obraz, ale też choć trochę odczuli ogromne emocje, które kryją się między wierszami. To one były naszą siłą napędową. Pamiętam, jak w pierwszym roku mojej pracy lekarskiej uczestniczyłem w amputacji nogi. Atmosfera była jak na pogrzebie i po zabiegu spytałem głównego chirurga, o co chodziło, przecież zabieg był konieczny. Kolego, odpowiedział, to wbrew istocie naszego zawodu robić z kogoś kalekę. Gdybym mógł mu przyszyć nogę… tak, to byłoby To. Prof. Wiesław Wiktor Jędrzejczak
__________________
Anna Mateja (ur. 1973) – dziennikarka i publicystka, absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1996–2008 była redaktorką „Tygodnika Powszechnego”. Laureatka nagrody dziennikarskiej Grand Press w kategorii wywiad (2007). W latach 2010 i 2012 w Wydawnictwie Literackim ukazały się dwie części jej książki Cud w medycynie zawierające opowieści lekarzy oraz pacjentów. Wydała między innymi Co zdążysz zrobić, to zostanie. Portret Jerzego Turowicza oraz opracowała trzytomową edycję Pism wybranych Jerzego Turowicza. Zajmowała się również przygotowaniem wyboru felietonów Ewy Szumańskiej i edycją V tomu Dziennika Jana Józefa Szczepańskiego. Jest współpracowniczką miesięcznika „Znak”, na którego łamach w cyklu Świat realny jest poznawalny publikuje rozmowy z naukowcami.