Piętnastoletnia Żydówka Hanka Kauders traci w obozie koncentracyjnym całą rodzinę. Jej samej udaje się przetrwać tylko dzięki temu, że trafia do frontowego burdelu. To doświadczenie, od którego nigdy się nie uwolni, tak jak nie pozbędzie się tatuażu Feldhure, „kurwa polowa”. Jej napiętnowane ciało na zawsze pozostanie trochę obce. Na pytanie: „Kim jesteśmy?”, dziewczyna odpowie: „Kawałkiem mięsa i roztrzaskaną duszą”.
Piękne zielone oczy to porażające studium bezsilności ofiary wobec kata, opowieść o doświadczeniu niewypowiadalnej traumy. To próba znalezienia odpowiedzi na pytania, na które odpowiedzieć się nie da: Jak możliwe było tak potworne okrucieństwo? Ile można oczekiwać od tych, którym odebrano wszystko, nawet nadzieję? Czy głodujących, którzy nie kradli, powinniśmy uznać za świętych? Czy wola życia za wszelką cenę może być grzechem?
Arnošt Lustig (1926–2011) – czeski prozaik, dziennikarz i scenarzysta. W 1942 roku trafił do obozu przejściowego w Terezínie, później do Auschwitz-Birkenau i Buchenwaldu. Jego książki doczekały się licznych ekranizacji, m.in. powieści Modlitba pro Kateřinu Horowitzovou (1962, Modlitwa za Katarzynę Horowitz), Dita Saxová, Colette, tom opowiadań Démanty noci (1958, Diamenty nocy). W roku 2008 nominację do Nagrody Pulitzera uzyskała powieść Piękne zielone oczy, a rok później pisarz był nominowany za całokształt twórczości do Nagrody Bookera.
Arnošt Lustig
tłumaczenie: Jan Stachowski
Wołowiec 2020