„Rany ducha goją się, nie pozostawiając blizn” – pisał Hegel. Duch wyczerpuje swoje kolejne formy i porzuca je, konsekwentnie przybliżając się do momentu absolutnego. Wywyższony, zapomina o przeszłych trudach i boleściach. Gdy przyjmiemy ludzką, arcyludzką perspektywę, okaże się jednak, że rany wcale tak łatwo się nie goją, a nawet jeśli, to pozostają po nich skazy.
Bärfuss, Kafka, Kluge, Melville, Perec, Sebald, Sosnowski… Bohaterowie tej książki – pisarze, a także stworzone przez nich postaci literackie – nie mogą lub nie potrafią puścić ran w niepamięć. Działają w świecie, wytrwale dążą do obranego celu, lecz wystarczy chwila, by kurs ich egzystencji uległ zmianie pod wpływem wspomnienia krzywdy – doznanej bądź wyrządzonej.
Śmiała i wyrafinowana książka.
„Koncepcja Biblioteki Aleksandryjskiej opierała się na przeświadczeniu, że teksty stanowią odzwierciedlenie świata oraz ludzkich losów. Każda drobina istnienia i każde zdarzenie, które owo istnienie naznaczyło, znajduje swój odpowiednik w jednym z wielu już napisanych lub właśnie powstających dzieł. Nasze historie, choć w danej chwili nie potrafimy pojąć ich sensu ani też przewidzieć, jak się rozwiną, również tam są.”
(fragment)
„Książka Grzegorza Jankowicza jest publikacją słusznie podważającą sens rozróżnienia na świat fikcjonalny (literatura) i niefikcjonalny (rzeczywistość). Jeśli podchodzi się do kwestii krytycznoliterackich z pełnym zaangażowaniem i powagą, nie traktując ich wyłącznie jako ćwiczeń o charakterze czysto akademickim, trudno nie przystać na taki punkt widzenia.”
Łukasz Musiał
Grzegorz Jankowicz (1978) – filozof literatury, eseista, redaktor, krytyk i tłumacz. Dyrektor programowy Międzynarodowego Festiwalu Literatury im. Josepha Conrada, juror Nagrody Conrada oraz Nagrody Literackiej Unii Europejskiej, redaktor działu kultura „Tygodnika Powszechnego”. Autor kilku książek o literaturze i filozofii, m.in. Gombrowicz – loading. Esej o formie życia (2014), Uchodźcy z ziemi Ulro. Eseje (2015), Małe języki, wielkie literatury. Small Languages, Big Literature (wraz z Alberto Manguelem, 2017). Opublikował także zbiory rozmów z pisarzami Po co jest sztuka? (2013), Cmono (2013) i Życie na poczytaniu (2016). Współtwórca akcji społecznej „Lekcje czytania z…” oraz pomysłodawca działającej przy Krakowskim Biurze Festiwalowym Szkoły Czytania, w ramach której prowadzi warsztaty z dziećmi, młodzieżą, seniorami i osadzonymi w więzieniach.