ARTYKUŁY

W CENTRUM BERLINA wisi tablica poświęcona Johannesowi Popitzowi, która upamiętnia go jako członka ruchu oporu, walczącego z nazistowskim reżimem. Budynek przy Am Festungsgraben 1, na którym umieszczono tę tablicę, był niegdyś siedzibą Pruskiego Ministerstwa Finansów, jedynego spośród wszystkich pruskich urzędów ministerialnych, które ostatecznie nie uległo w III Rzeszy likwidacji i – stosownie do okoliczności – … Czytaj dalej Podejrzana figura i świetlana postać | Przegląd Polityczny 127/128

Być może przeznaczeniem ludzkości jest niekończąca się nędza, a narody skazane są na to, by po wiek wieków deptali je despoci, ich zausznicy wyzyskiwali, a lokaje z nich drwili. – Heinrich Heine Fascynacja pismami Carla Schmitta jest w Polsce faktem bezspornym. Niewielu jest chyba europejskich teoretyków państwa i prawa, którzy w ostatnich latach byliby tak … Czytaj dalej Przepis na Lewiatana | PP 159/2020

Portret pierwszego pokolenia III RP Między rokiem 1986 a 1995, w czasie, gdy w Polsce dokonywała się transformacja ustrojowa,rodzili się ludzie. To my – pierwsze pokolenie, które nie zna czasów PRL-u. Słabo pamiętamy też przemiany gospodarcze z lat 90. A członkostwo Polski w Unii Europejskiej, otwarte granice i dostęp do internetu to dla nas coś … Czytaj dalej Urodzeni po 1989 | DIALOG 130/2020

Niedawne badania poświęcone Tocqueville’owi w pełni ujawniły intelektualne i emocjonalne tło jego dzieła: „wpływy” współczesnych mu i dawniejszych myślicieli, oraz jego pozycję w społecznym i politycznym świecie Francji doby monarchii lipcowej. Powszechnie uznaje się jego znaczenie jako prekursora nowoczesnej socjologii, niekwestionowany jest również jego wkład w rozwój ideologii zarówno liberalnej, jak i konserwatywnej. Nie zamierzam … Czytaj dalej Historia jako dzieje tragiczne | Hayden White

KSIĄŻKI Alexisa de Tocqueville’a zrodziły się z obserwacji różnych narodów i ich instytucji. Jego rozważaniom, spisanym na podstawie licznych podróży, przypadnie bez wątpienia poczesne miejsce w historii. Jak Arystoteles, który tworzy u schyłku greckiej epoki klasycznej, jak Bodin, który pisze Sześć ksiąg o Rzeczypospolitej na początku ery nowożytnej, jak Monteskiusz, który wydaje swoje dzieło O … Czytaj dalej Podróż, podróż… | Jacob-Peter Mayer

„Raisons politiques”: Pytanie pierwsze, na które chcielibyśmy uzyskać Panów odpowiedź, brzmi następująco: „Jaki jest wkład Tocqueville’a w rozumienie historii”. Jeśli pozostawimy na boku szczegółową kwestię historii Francji, chodzić nam będzie o to: czy Tocqueville – z jednej strony – pozwala na rehabilitację politycznego wyjaśniania wydarzeń?; z drugiej zaś – czy nie zastępuje on marksistowskiej interpretacji … Czytaj dalej Tocqueville w oczach historyków

Alexis de Tocqueville był nietypowym liberałem. Ten arystokrata a zarazem wybitny teoretyk demokracji był zdania, że w demokratycznym układzie społecznym kluczowe są dwie wartości: równość i wolność. Nie uważał jednak, że człowiek demokratyczny traktuje te dwa fenomeny tak samo; szanuje wolność, ale namiętnie kocha równość. Cieszy go społeczeństwo, które posiada obydwie te cechy, ale jeżeli musiałby … Czytaj dalej Czy liberalnej demokracji potrzebna jest religia? Tocqueville o Kościele i wolności | Igor Czernecki

Wydane po raz pierwszy w roku 2005 przy okazji dwóchsetlecia urodzin Alexisa Tocqueville’a studium Jeana-Louisa Benoît łączy w sobie cechy klasycznej biografii i wysokiej klasy studium analitycznego. W porównaniu do dostępnej w języku polskim biografii autora O demokracji w Ameryce pióra André Jardina (1984, wyd. pol. 2012) jest ono znacznie obszerniejsze i bardziej szczegółowe, dodane … Czytaj dalej Paradoksalne przeznaczenie | Marek Wilczyński

Zważywszy niewielkie namiętności ludzi naszych czasów, miękkość ich obyczajów, ich oświecenie, uduchowienie ich religii, łagodność ich moralności, ich porządne i pracowite zwyczaje, ich umiarkowanie zarówno w cnocie, jak i w grzechu — nie obawiam się tyranii władców, ale raczej ich opiekuńczości. Myślę więc, że rodzaj ucisku, który zagraża demokratycznym społeczeństwom, w niczym nie przypomina jego … Czytaj dalej Jaki rodzaj despotyzmu zagraża demokratycznym narodom | Alexis de Tocqueville

Tocqueville był sam. Godził się z demokracją, ale jej nie wysławiał, pochodził z arystokratycznego rodu, ale nie próbował wskrzesić tego, co Rewolucja zabiła. Uważał Parlament za niezbędny, ale nie lubił większości parlamentarzystów. Miał ambicję zrobienia wielkiej kariery politycznej, ale w końcu pogodził się z tym, że jest tylko pisarzem. Dlatego rozczarowywał na zmianę lewicę i … Czytaj dalej Koncept i wizja | Raymond Aron