Małgorzata Szpakowska NAJBARDZIEJ przejmujący portret sporządził syn. Tomasz Lem opisał potwora. I opisał go z miłością i zrozumieniem. Śmieszny geniusz, autystycznie zamknięty we własnym świecie, pozbawiony empatii, nieczuły na reakcje innych ludzi i na konwenanse towarzyskie. Czasem przytłaczający niezręcznością dobrych chęci. Bajecznie przenikliwy, ślepy na codzienność, fantasta. Bez wątpienia trudny w relacjach – to powtarza … Czytaj dalej
Od wolności Gorbaczowa do wojny Putina Rosja to kraj idei, a media odgrywają w nim wyjątkowo istotną rolę. W 1918 roku Iwan Pawłow, rosyjski fizjolog znany z pracy nad odruchami warunkowymi, wygłosił wykład, w którym stwierdził, że choć zadanie każdego umysłu polega na dokładnym zrozumieniu rzeczywistości, w Rosji „interesują nas przede wszystkim słowa i nie … Czytaj dalej
Joachim Trenkner JUŻ NIGDY Żydzi nie powinni osiedlać się na przesiąkniętej krwią ziemi niemieckiej, tak oświadczył Światowy Kongres Żydow w 1948 roku. Dzisiaj, 73 lata po zakończeniu II wojny światowej i po Zagładzie europejskich Żydow, zasada ta już nie obowiązuje. Żydzi znow żyją w Niemczech (i to od dawna). Zwłaszcza w Berlinie, gdzie powrocili zaraz … Czytaj dalej
Linda Vilhjálmsdóttir z Islandii laureatką Nagrody Literackiej Miasta Gdańska Europejski Poeta Wolności! Pochodząca z Rejkiawiku Linda Vilhjálmsdóttir z tomem Wolność w polskim przekładzie Jacka Godka została Europejską Poetką Wolności 2018. Nagroda dla poetki to statuetka oraz 100 000 złotych, dla tłumacza zwycięskiego tomu – statuetka i 20 000 złotych. Zwycięski tom zachwycił jurorów podjęciem jednego … Czytaj dalej
Postępująca koncentracja zarówno władzy i kapitału jest faktem. Proces ten nie przebiega oczywiście w skali świata równomiernie. Są nawet miejsca, gdzie zjawisko chwilowo udaje się zahamować a nawet nieco odwrócić ryzykowną tendencję. Polska oczywiście nie jest wyjątkiem. Warto zatem zrobić fotografię stanu tego procesu i szukać na nich zarówno ogólnego szkicu obrazu jak i istotnych … Czytaj dalej
Nawet upartym eurosceptykom trudno zaprzeczyć, że otwarte granice mają swój urok. Jednak krytyka tej pięknej europejskiej zdobyczy pojawiała się już wcześniej, a nie dopiero od czasu tak zwanego kryzysu uchodźczego z 2015 roku. Nie trzeba było do tego nawet skrywanych obaw przed przestępcami i terrorystami, poruszającymi się swobodnie w strefie Schengen. Stare dobre stereotypy narodowe … Czytaj dalej
Od zakończenia II wojny światowej minęło już ponad 70 lat. Jej skutki polityczne w postaci nowego porządku sił i kształtu terytorialnego zostały już niejako przetrawione, w niektórych przypadkach także zmienione, zwłaszcza po upadku komunizmu. Nie oznacza to jednak, że wojna jest już tylko problemem historycznym, pasjonującym badaczy i miłośników przeszłości. To prawda, że konfliktowi poświęcono … Czytaj dalej
Dość poważne pytanie dla współczesnych powinno brzmieć: czy zaczęliśmy zawracać z kierunku drogi do końca historii czy tylko chwilowo zabłądziliśmy z powodu kłopotów z odczytaniem instrukcji obsługi naszego GPS z wgraną mapą demokracji i dobrobytu? Ponad ćwierć wieku, jaka upłynęła od publikacji eseju Fukuyamy to wciąż niewiele czasu. Z drugiej strony badacze w ramach projektu … Czytaj dalej
Marek Ponikowski: Na początek pozwolę sobie zacytować zdanie, które wypowiedziano 25 sierpnia tego roku w historycznej sali BHP w Stoczni Gdańskiej: „obecna konstytucja, tak często wymachiwana przez osoby, które nie mają do tego prawa, powinna być zmieniona”. Obok misternej składni tej frazy, poruszyła mnie jej zawartość, bo zdaniem marszałka Senatu Stanisława Karczewskiego, który wypowiedział wspomnianą … Czytaj dalej
Przemówienie przewodniczącego Donalda Tuska z okazji przyznania tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu w Pécs Jakiś czas temu sięgnąłem po książkę mojego ulubionego autora Claudio Magrisa, zatytułowaną „Dunaj”. W pamięci utkwił mocno krótki rozdział poświęcony miastu Pécs, a ściślej mówiąc pochwała miejscowego białego wina, które według włoskiego pisarza bije na głowę czerwone wino z Villány. Mam … Czytaj dalej